• Programowanie
• Elektronika
• Fotografia
• Astronomia

Astronomia

• Artykuły
• Galeria astrofoto
• Sprzęt

Rysowanie Saturna

Saturn jest swoistym symbolem Układu Słonecznego, jego wspaniałe pierścienie zadziwiały już Galileusza. Najlepszym sposobem zapisu jego obserwacji jest jak w wypadku wszystkich planet rysunek. Przyjrzyjmy się więc w jaki sposób najlepiej jest go wykonać.

Księżyce Saturna

Na początku powinniśmy zrobić rysunek położenia księżyców planety. Do tego celu należy użyć okularu o polu co najmniej 25' (np. 50* przy pow. 120x) aby móc zaobserwować Japetusa, który oddala się od Saturna na sporą odległość kątową. Pole nie powinno być dużo większe, gdyż obejmie zbyt dużo gwiazd tła, które nas specjalnie nie interesują. Rysować będziemy w okręgu o średnicy ok. 6cm. W tym rysunku planetę najlepiej jest przedstawić schematycznie, za pomocą elipsy o kształcie pierścieni. Następnie zaznaczmy na rysunku położenie wszystkich "gwiazd" widocznych w okularze. W miarę możliwości powinniśmy starać się zachować możliwie dokładnie proporcje: pierścienie - gwiazdy - pole okularu. Ułatwi nam to potem identyfikację poszczególnych satelitów. Ich położenie Najlepiej jest sprawdzić za pomocą programu typu planetarium, polecam darmowe Cartes du Ciel oraz Halo Nothern Sky.

Tarcza i pierścienie

Trudniejszym zadaniem jest rysowanie tarczy i pierścieni planety. O ile narysowanie globu jako okręgu nie jest trudne, o tyle pierścienie stanowią spore wyzwanie. Dlatego najlepiej i najłatwiej jest je sobie po prostu wydrukować. Nachylenie pierścieni zmienia się wraz z czasem ("okres" 15lat), dlatego należy stosować różne wzory do rysowania.

Zaadaptowane schematy ze strony ALPO (www.lpl.arizona.edu/alpo/) dla różnych wartości nachylenia pierścieni:
6° - 8°; 8° - 10°; 10° - 12°; 12° - 14°; 14° - 16°; 16° - 18°; 18° - 20°; 20° - 22°; 22° - 24°; 24° - 26°; 26° - 28°;
Wyboru odpowiedniego szkicu dokonujemy na podstawie danych z programu typu planetarium (podane wyżej). Na wydruku dłuższa oś pierścieni powinna mieć ok. 6cm.

Rysowanie

Gdy mamy już gotowe wzory czas przystąpić do rysowania. Należy oczywiście zacząć od wnikliwej obserwacji szczegółów planety. Wykonujemy dwa rysunki:

• Pierwszy - pomocniczy, wykonujemy w czasie obserwacji, ołówkiem HB lub jakimś miększym (B). Zauważone szczegóły zaznaczamy na nim schematycznie, ma on służyć jedynie jako baza dla rysunku właściwego. Można oczywiście pominąć ten etap, jednak bez niego mogą nam umknąć niektóre drobne detale.
• Drugi - właściwy, wykonujemy po zakończonych obserwacjach. Do jego wykonania możemy posłużyć się szerszą paletą narzędzi: ołówek twardy (4H) i miękki (3B) oraz fiszorem. Fiszor można nabyć w sklepach plastycznych, służy one do rozmazywania i cieniowania ołówka. Do naszych celów najlepsze będą w małych rozmiarach - 1 i 2. Jeżeli nie mamy możliwości ich zakupu można ewentualnie posłużyć się kawałkiem kartki nawiniętym na koniec ołówka.

Rysunek zaczynamy od równomiernego zacieniowania powierzchni planety jak i pierścieni. W tym miejscu najlepiej sprawdza się właśnie fiszor.
Kolejnym etapem jest naniesienie na rysunek najwyraźniejszych szczegółów, będą to najprawdopodobniej przerwa Cassiniego oraz cień globu na pierścieniach. Wykonujemy to twardym ołówkiem. Następnie zaznaczamy na rysunku jasności poszczególnych elementów. W praktyce będą to słabsze struktury typu pas na globie, odcienie pierścieni. Do tego celu używamy ołówka miękkiego oraz fiszora w celu rozmycia i uzyskania bardziej naturalnego wyglądu.

Rysunek powiniem jak najlepiej oddawać widok w okularze teleskopu. Na koniec wprowadzamy ewentualne drobne poprawki i gotowe!